Βιταμίνη Κ: Τι προσφέρει, πού τη βρίσκουμε και γιατί είναι απαραίτητη

Τι είναι η βιταμίνη Κ και ποιος είναι ο ρόλος της;

Η βιταμίνη Κ είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, που σημαίνει ότι αποθηκεύεται στο λίπος του σώματός μας και η απορρόφησή της γίνεται καλύτερα όταν συνοδεύεται από κάποιο είδος λίπους  για παράδειγμα, όταν καταναλώνουμε πράσινα λαχανικά με λίγο ελαιόλαδο. Αν και δεν είναι τόσο «διάσημη» όσο άλλες βιταμίνες, όπως η C ή η D, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο σε κρίσιμες λειτουργίες του οργανισμού μας.

Η βασικότερη λειτουργία της είναι η ρύθμιση της πήξης του αίματος. Χωρίς αυτήν, ακόμα και μια μικρή πληγή μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αιμορραγία, αφού το σώμα δεν θα μπορεί να σχηματίσει θρόμβους. Όμως ο ρόλος της δεν σταματά εκεί. Άλλες δράσεις της βιταμίνης Κ είναι:

• Συμβάλλει στην υγεία των οστών, καθώς συμμετέχει στην ενεργοποίηση πρωτεϊνών που ενισχύουν την οστική πυκνότητα.
• Συμβάλλει στην καρδιαγγειακή προστασία, μέσω της ρύθμισης του ασβεστίου και της αποτροπής εναπόθεσής του στα αγγεία.
• Τέλος, συμβάλλει στην καλή λειτουργία των κυττάρων, ενώ εξετάζεται και η συμβολή της στη φλεγμονή και την υγιή γήρανση.

Είναι ενδιαφέρον ότι η βιταμίνη Κ δεν αποθηκεύεται σε πολύ μεγάλες ποσότητες στο σώμα, οπότε η σταθερή και τακτική πρόσληψη από τη διατροφή μας είναι σημαντική.

Ποια είναι τα είδη της βιταμίνης Κ;

Η βιταμίνη Κ δεν είναι μία και μοναδική. Ανήκει σε μια «οικογένεια» ουσιών που έχουν παρόμοια δομή αλλά διαφέρουν στη φυσική τους προέλευση και στον τρόπο με τον οποίο δρουν στον οργανισμό.

Βιταμίνη Κ1 (Φυλλοκινόνη)

Αυτή είναι η πιο διαδεδομένη μορφή της βιταμίνης Κ. Τη συναντάμε κυρίως στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, το λάχανο, το μπρόκολο και το μαρούλι. Βοηθά κυρίως στην πήξη του αίματος, ενεργοποιώντας πρωτεΐνες που συμμετέχουν στη δημιουργία θρόμβων όταν υπάρχει τραυματισμός. Έχει και αντιοξειδωτική δράση, προστατεύοντας τα κύτταρα από τη φθορά.

* Όσο πιο σκούρο το πράσινο χρώμα του λαχανικού, τόσο περισσότερη Κ1 περιέχει!

Βιταμίνη Κ2 – Μενακινόνες

Η Κ2 είναι λιγότερο γνωστή, αλλά εξίσου – αν όχι πιο – σημαντική. Τη βρίσκουμε κυρίως σε ζωικές τροφές (όπως το συκώτι και τα αυγά) και σε ζυμωμένα προϊόντα.

Την κάνει ξεχωριστή το γεγονός ότι έχει καλύτερη απορρόφηση και μεγαλύτερη διάρκεια στον οργανισμό σε σχέση με την Κ1 και συμβάλλει περισσότερο στην υγεία των οστών και των αγγείων.

Ένα μέρος της Κ2 το παράγουμε και μόνοι μας! Ορισμένα «καλά» βακτήρια του εντέρου μας έχουν τη δυνατότητα να τη συνθέτουν.

Ο ρόλος της βιταμίνης Κ στην υγεία

Η βιταμίνη Κ, αν και μικρή σε ποσότητα, έχει μεγάλο αποτύπωμα στην υγεία μας. Δεν περιορίζεται μόνο στην πήξη του αίματος, αλλά συμμετέχει σε πολλαπλές διαδικασίες του σώματος, επηρεάζοντας από τα οστά μέχρι την καρδιά μας.

Πιο αναλυτικά:

1. Σωστή πήξη του αίματος

Αυτός είναι και ο πιο γνωστός ρόλος της βιταμίνης Κ. Είναι απαραίτητη για την ενεργοποίηση συγκεκριμένων πρωτεϊνών που επιτρέπουν στο αίμα να πήζει, να σχηματίζει δηλαδή «θρόμβους» όταν υπάρχει κάποια πληγή ή τραυματισμός.

2. Υγεία των οστών

Η βιταμίνη Κ ενεργοποιεί μια σημαντική πρωτεΐνη που λέγεται οστεοκαλσίνη, η οποία «καθοδηγεί» το ασβέστιο να πάει εκεί που πρέπει στα οστά μας! Έχει φανεί ότι συμβάλλει στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας και ότι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης, ιδιαίτερα σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.

3. Καρδιαγγειακή προστασία

Η βιταμίνη Κ βοηθά επίσης στην πρόληψη της ασβεστοποίησης των αρτηριών.

4. Νευρολογική και κυτταρική υγεία

Συμμετέχει και στη ρύθμιση της φλεγμονής, κάτι που είναι σημαντικό για τη συνολική υγεία των κυττάρων μας.

Πού βρίσκουμε τη βιταμίνη Κ στη διατροφή μας;

Η βιταμίνη Κ βρίσκεται σε πολλές τροφές. Αν και οι περισσότερες φυτικές πηγές προσφέρουν βιταμίνη Κ1, υπάρχουν και κάποιες ζωικές και ζυμωμένες τροφές που προσφέρουν βιταμίνη Κ2, η οποία απορροφάται πιο εύκολα από το σώμα.

Πηγές βιταμίνης Κ1 (φυλλοκινόνη)

Πηγές βιταμίνης Κ2 (μενακινόνες)

Τροφές με μέτρια ποσότητα βιταμίνης Κ

• Αβοκάντο
• Ελαιόλαδο
• Μπιζέλια
• Μήλα
• Μούρα (ιδίως βατόμουρα και blueberries)
• Ακτινίδια

Ιδέες για εύκολη ενσωμάτωση στη διατροφή

Σαλάτα με σπανάκι, ρόκα και ελαιόλαδο

Μπρόκολο στον ατμό ή βρασμένο

Δοκίμασε ένα σκληρό τυρί ή λίγο αυγό βραστό ως σνακ

Αβοκάντο και αυγό σε ψωμί ολικής για ένα θρεπτικό πρωινό ή brunch

Συμπέρασμα

Η βιταμίνη Κ μπορεί να μην είναι από τις πιο διαδεδομένες βιταμίνες, αλλά παίζει πολύτιμο ρόλο στην υγεία μας. Δεν χρειάζεται να ψάχνεις σπάνια ή εξωτικά τρόφιμα: μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει πράσινα λαχανικά, λίγη καλή λιπαρή ύλη (όπως το ελαιόλαδο), και κάποιες ζωικές ή ζυμωμένες τροφές, μπορεί να καλύψει επαρκώς τις ανάγκες σου.

Και μην ξεχνάς όπως με όλα στη διατροφή, το μέτρο και η ποικιλία είναι το κλειδί. Βάλε λίγη παραπάνω «πράσινη δύναμη» στο πιάτο σου και δώσε στον οργανισμό σου τα εφόδια που χρειάζεται για να λειτουργεί όπως πρέπει.