Οι σπόροι chia είναι μικροί σπόροι που προέρχονται από το φυτό Salvia hispanica L. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αύξηση της κατανάλωσής τους εξαιτίας των θρεπτικών και φαρμακευτικών συστατικών τους. Η καλλιέργειά τους γίνεται από πολιτισμούς της Μεσοποταμίας, όπου κάποια στιγμή εξαφανίστηκαν και τον 20ο αιώνα έκαναν ξανά την εμφάνισή τους.
Η λέξη chia έχει Ισπανική καταγωγή και βγαίνει από τη λέξη ‘’chia’’που σημαίνει λιπαρό.
Έρευνες έχουν δείξει ότι είναι ένα συστατικό πολύτιμο επειδή περιέχει υψηλό ποσοστό σε λιπαρά οξέα καθώς έχει αντιοξειδωτική και αντιμικροβιακή δράση.
Οι σπόροι chia έχουν γίνει δημοφιλείς λόγω των υψηλών επιπέδων Ωμέγα-3, φυτικών ινών. Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η κατανάλωση των σπόρων chia και είναι γνωστοί για τις ευεργετικές ιδιότητές τους.
Περιεχόμενα
Ποια είναι τα οφέλη για την υγεία;
Η κατανάλωση σπόρων chia έχει θετικά οφέλη στην υγεία γιατί έχει βρεθεί σε μελέτες ότι βοηθά στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος, στη μείωση των καρδιαγγειακών παθήσεων και του διαβήτη. Οι σπόροι chia συμβάλλουν στην καλή υγεία του δέρματος και στα πιο δυνατά οστά και μυς. Οι σπόροι chia και το έλαιό τους περιέχουν αντιοξειδωτικές δράσεις οι οποίες μειώνουν τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών και μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Πάρκινσον και του Αλτσχάιμερ. Τα ω3 λιπαρά οξέα βοηθούν στη λειτουργία του νατρίου και του ασβεστίου που προκαλούν την υπέρταση και βελτιώνουν την καλή λειτουργία της καρδιάς. Μελέτες δείχνουν ότι οι φυτικές ίνες βοηθούν τη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και βελτιώνουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, μειώνοντας τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι το ψωμί που περιέχει σπόρους chia προκαλεί καλύτερη απόκριση σακχάρου στο αίμα από ότι το παραδοσιακό ψωμί. Αποτελεί επιπλέον σημαντικό εργαλείο για την καλή υγεία της καρδιάς μειώνοντας τη χοληστερίνη.
Που καλλιεργούνται οι σπόροι chia;
Οι σπόροι chia καλλιεργούνται κυρίως στο Μεξικό και στη Γουατεμάλα. Οι σπόροι chia αποτελούνται από 900 είδη, τα οποία είναι διαδεδομένα σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Σήμερα οι σπόροι αυτοί καλλιεργούνται και σε άλλα μέρη όπως το Περού, η Αργεντινή, η Αυστραλία, η Βολιβία, η Αμερική και η Κολομβία. Στο Μεξικό όμως ακόμη και σήμερα η παραγωγή είναι μεγαλύτερη.
Στο παρελθόν στις αρχαίες κοινωνίες οι σπόροι chia ήταν ως η δεύτερη καλλιέργεια μετά τα φασόλια. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τους σπόρος chia για καλλυντικές, φαρμακευτικές λειτουργίες αλλά και τους πρόσθεταν στο φαγητό.
Oι σπόροι chia παράγουν μωβ και λευκά άνθη.
Είναι ευαίσθητοι στο φως της ημέρας.
Το χρώμα των σπόρων chia είναι είτε λευκό, είτε γκρι, είτε μαύρο.
Οι λευκοί σπόροι είναι πιο παχιοί, μεγαλύτεροι σε μέγεθος και πιο διαδεδομένοι σε σχέση με τους μαύρους σπόρους.
Ιδέες για να απολαύσετε τους σπόρους chia
Οι σπόροι chia μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε αλεσμένοι ολόκληροι, είτε σε μορφή λαδιού, είτε σε μορφή αλευριού.
Μπορούμε να τους χρησιμοποιήσουμε σε, σνακ, κεικ, μπισκότα, σε γιαούρτι, σαλάτες και σε μπάρες δημητριακών.
Μπορούμε να προσθέσουμε τους σπόρους chia σε νόστιμα και εύκολα smoothies.
Το πλεονέκτημα των σπόρων chia είναι ότι στις σάλτσες και στις σούπες λειτουργεί ως πηκτικό .
Μία καλή ιδέα είναι το παρακάτω παρφέ αμυγδάλου κερασιού.
Διατροφική ανάλυση με βάση το USDA
Περιεκτικότητα ανά 100g:
- Θερμίδες (kcal): 486
- Υδατάνθρακες: 42g
- Πρωτεΐνη: 17g
- Λιπαρά: 31g
- Κορεσμένα: 3,3g
- Φυτικές ίνες: 34g
- Χοληστερόλη: 0mg
- Νάτριο: 16mg
- Κάλιο: 407mg
- Ασβέστιο: 631mg
- Σίδηρος: 7,7mg
- Βιταμίνη Β12: 0μg
- Μαγνήσιο: 335 mg
- Βιταμίνη C: 1,6mg
Συμπέρασμα
Οι σπόροι chia είναι δημοφιλείς για τις θρεπτικές και φαρμακευτικές τους ιδιότητες. Από μελέτες έχει βρεθεί ότι βοηθούν στην καλή λειτουργία του πεπτικού, στη μείωση των καρδιαγγειακών παθήσεων και του διαβήτη. Συμβάλλουν στην καλή υγεία του δέρματος και στα πιο δυνατά οστά. Οι σπόροι chia περιέχουν υψηλά επίπεδα ω3 και φυτικών ινών.
Συγγραφή: Γιώτα Στεφάνου, Στέλεχος Διατροφής & Διαιτολογίας
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
Knez Hrnčič M, Ivanovski M, Cör D, Knez Ž. Chia Seeds (Salvia hispanica L.): An Overview-Phytochemical Profile, Isolation Methods, and Application. Molecules. 2019 Dec 18;25(1):11. doi: 10.3390/molecules25010011. PMID: 31861466; PMCID: PMC6994964.
Marcinek K, Krejpcio Z. Chia seeds (Salvia hispanica): health promoting properties and therapeutic applications – a review. Rocz Panstw Zakl Hig. 2017;68(2):123-129. PMID: 28646829.
